گلونی متعلق به قوم لک است

یک به یک آثار فرهنگی قوم لک را به نام برادری به تاراج و غارت بردند.
دوستان ما که بد عادت شده اند به مانند گلونی به آخر همه چیز یک واژه لری اضافه میکنند!!!
گلونی لری٬چلسرو لری٬مفرغ لری٬رقص سنگین سماع لری٬هوره لری و...

فلسفه هراتی:
نوعی پارچه لباسی بسیار نازک شبیه مخمل است ولی مخمل نمیباشد و از آن نازکتر با رنگهای شاد میباشد(لازم به ذکر است که سرون گلونی یا هراتی فقط مختص به قوم لک است و تنها دو ایل از قوم لر به مانند قوم لک از این نوع سربند استفاده میکردند آن هم به این دلیل که در همجواری با لک ها قرار داشتند
دلیل نام گُلْونی یا هِراتی به این دلیل است:این پارچه مربوط به شهر هرات در افغانستان است زیرا عشایر مختلف «لک» از زمان اشکانیان کوچ های فصلی به آن مناطق را داشته اند.
چنانچه کابل کارد که لک ها به آن «کارد کاولی» گویند و اساساً یکی از امتیازات ایران باستان و زبان لکی نیز این است که به جای «ب» از «و» استفاده میکنند

لافِت هِراتی کورسیت سِ پایه
هوَه تیه ئه ژیرئ دو نَجیم زایه

لحافت از پارچه هراتی و تختی سه پایه که دو نجیب زاده در زیر آن خوابیده اند.
این بیت فالی مثبت در چل سرو است.این ابیات و همین گلونی و هراتی لک زبانان نشان از رابطه عمیق بین همه قسمت های ایران دارد.
و اما فلسفه اسم گلونی چیست؟
گلونی همان پارچه ایست که در بالا نام هراتی معرفی شد
گلونی کلمه ایست لکی و از دو جزء: گُل+وَنی تشکیل شده
وَنی:اسم گیاهیست که در مناطق لکستان میروید و هم استفاده خوراکی دارویی دارد و هم در رنگرزی از آن استفاده میکنند
واما تفسیر دیگری برای ریشه شناسی کلمه گلونی:
ریشه کلمه گلونی برگرفته از واژه گُل بَدن هندی است که درفارسی به صورت گلبندی و در زبانهای لکی و کوردی و لهجه لری به صورت گلونی تلفظ میشود.
در مناطق لکستان با استفاده از این گیاه پارچه ها را رنگ آمیزی میکرده اند٬ گلونی نیز حاصل رنگ آمیزی گیاه ونی بر روی پارچه ابریشمی است
زنان لک با استفاده از این پارچه که نقش گیاه و گُل وَنی هم روی آن بوده نوعی سربند میبندند که به آن«سَروَن» میگویند
سَروَن گُلوَنی یک پوشش مهم در بین لکهاست بطوری که این پوشش در بین مردان هم استفاده میشود
مردان لک دور کلاه نمدی گلونی میبستن تا در مواقع سرما و گردو خاک دور صورتشان بپیچند
حال از این دوستان که نام این سربند را لری نامیده اند باید پرسید که چرا باقی ایلات لر این نوع سربند را بر سر ندارند؟
چرا بختیاری ها٬بویر احمدی ها٬بوشهری ها یا بقول دسته بندی های جعلی شما ثلاثی ها و غیره این نوع سربند را بر سر ندارند؟
و چرا تنها آن ایلی از لرها این سربند را دارد که در همجواری لک ها قرار دارند؟
و چرا تنها آن ایلی از کردها این سربند را دارد که در همجواری لک ها قرار دارند؟
بهرحال این دوستان برای ثبت این پوشش به نام خود اقداماتی را انجام دادند که از جمله آنها نامگذاری روز ۲۶ اردیبهشت به نام گلونی لری است که البته با پی گیری فعالین وعقلای لکستان امسال این مراسم لغو شد چرا که گلونی متعلق به قوم لک دارد
این وقایع و غارت کردن فرهنگ لکی مارا به یاد آن جمله معروف می اندازد که میگوید:«هرکس برای نداشته هایش میجنگد»
پاسخی به اقوامی دیگر که این روزها زمزمه های جشن گلونی آنها به گوش می رسد .
شاید بتوانید سکندر وار کتابی را به یغما ببرید اما گلهای گلونی مادران و دختران قوم من نقوش بجا مانده از ماد است که در کنج دنج ترین ویترین های فرهنگ ایلیاتی قوم لک نمایان است .
گلهای گلونی مادران و دختران لک یعنی بخشی از هویت ما که متاسفانه هنوز برای یک عده درک نشده است .
روی سخن من با چپاولگران فرهنگ است که شاید به زعم خود بتوانند روسری و سربند سنتی زنان ایلم را به تاراج ببرندو خودشان زنان ایلشان را با برندهای قوم ما به دیگران معرفی کنند اما بدانند که این یعنی برهنه بودن فرهنگشان و مرگ فرهنگ و باید بدانند هر آنکس که این چنین خبطی کند زنان ایلش باید در عزای فرهنگش گیس بر دست بپیچند و مویه کنان نوای هه رو هه رو را بر زبان بیاورند تا صدایشان در کبیر کوه و گرین و مهراب و هزاران مهراب گونه بپیچد .
دزد آب و نان را گر بگیرند یا به تیغش کشند یا به دار ؛ما شما را به چه بکشیم تا عبرتی شوید برای آنانکه قصد تاراج فرهنگ لکی را دارند
هیچ می دانید زنان و مادران قوم من در هنگام مرگشان گلونی را به تابوتشان می پیچند تا همه بدانند حتی تا آخرین لحظات حیات با فرهنگ خود بیگانه نمی شوند و نقش گلونی محراب تسبیح وجود مادران ماست .

 

#مهدی_کیانی_برخوردار
#گلونی
#گلونی_سربند_سنتی_زنان_لک
#لکستان


#گل_گلونی_دالکه
گُلِ گُلوَنی تو دالکَه ،گاوی دلْ ایل #لک نشینَه
چوی سراو نیازِ خاوی،نگینِ کویئَل گَرینَه
لَچِکِت چوی سوز و سویلَه ،ئَر بِلِنگی آسمو کاوی
سَروَنِ هراتی لارِت ،ئَرا ایلِم چوی سُتوینَه
شو شَمَک گِرتِن وه دس تو،استخارَه گَپ خُدایَه
گَپِ دالْکَه گَپ خُدایَه ،یَه وِژ ئَژ اصولِ دینَه
خَم چِرونِ ایل و مالَل ،نیاسی گِر ئِه گیونِ شو گار
معنی هر کَلیمَه گَپ تو ،چوی گَپَل سعدی سَنگینَه
چِلَگَه داوارِ دل ایل،بسیاسَه قِه بَن تَزمیت
فال رنگینِ چِل سِرو تو ،چوی گَپَل حافِظ شیرینَه